Δικαστική συμπαράσταση- Αντικατάσταση μελών εποπτικού συμβουλίου- Πρόσθετη παρέμβαση υπέρ του Εισαγγελέα

Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 1666 παρ. 1 ΑΚ, σε δικαστική συμπαράσταση υποβάλλεται, μεταξύ άλλων, ο ενήλικος όταν λόγω ψυχικής ή διανοητικής διαταραχής ή λόγω σωματικής αναπηρίας αδυνατεί εν όλω ή εν μέρει να φροντίζει μόνος για τις υποθέσεις του. Κατά τη διάταξη, δε, του άρθρου 1667 παρ. 1 εδ. α’ ΑΚ, η υποβολή σε δικαστική συμπαράσταση αποφασίζεται από το δικαστήριο, ύστερα από αίτηση του ίδιου του πάσχοντος ή του συζύγου του, εφόσον υπάρχει έγγαμη συμβίωση ή των γονέων ή των τέκνων του ή του Εισαγγελέα ή ακόμη και αυτεπαγγέλτως. Με την τελευταία αυτή διάταξη ορίζονται περιοριστικά (ΑΠ 1103/2005, ΕφΑΘ 2652/2013 ΝΟΜΟΣ) τα πρόσωπα, τα οποία νομιμοποιούνται να κινήσουν τη διαδικασία θέσεως σε δικαστική συμπαράσταση. Πέραν των προσώπων αυτών, που περιοριστικά αναφέρονται στο νόμο, κανένα άλλο πρόσωπο, όπως συγγενής, ακόμη και αδελφός ή ανεψιός ή τρίτος, που δικαιολογεί έννομο συμφέρον, δεν νομιμοποιείται να υποβάλει αίτηση για την κήρυξη σε δικαστική συμπαράσταση του πάσχοντος [ΑΠ 1953/2006 ΧρΙΔ 2007,526, ΕφΠατρ 378/2008 ΑχΝομ 2009,210, βλ. και Απ. Γεωργιάδη (Σκ. Κακατσάκη), Σύντομη Ερμηνεία του Αστικού Κώδικα (-ΣΕΑΚ), τόμος Ν, έκδοση 2013, υπό άρθρο 1667, σελ. 1100, πλαγ. 2). Η εισαγωγή, δηλαδή, της υπόθεσης για συζήτηση γίνεται μόνο είτε μετά από την υποβολή αίτησης από πρόσωπο που νομιμοποιείται, μεταξύ των οποίων καταλέγεται και ο Εισαγγελέας Πρωτοδικών, οπότε απαιτείται δική του αυτοτελής αίτηση ως διαδίκου, είτε μετά από πράξη του αρμόδιου δικαστή, σε περίπτωση αυτεπάγγελτης ενέργειας του δικαστηρίου, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 747 παρ. 4 ΚΠολΔ. Επίσης, όπως προκύπτει από το άρθρο 1682 εδ. α1 ΑΚ, όπου στο κεφάλαιο της δικαστικής συμπαράστασης δεν υπάρχει ειδική διαφορετική ρύθμιση, ως προς οποιοδήποτε θέμα, όπως το ζήτημα της παύσεως ή αντικαταστάσεως του δικαστικού συμπαραστάτη και των μελών του εποπτικού συμβουλίου, προβλέπεται αναλογικά εφαρμογή των διατάξεων για την επιτροπεία ανηλίκων και ότι σε εναρμόνιση προς την προεκτεθείσα αντίληψη του αποκλεισμού της επεμβάσεως στη δίκη για την υποβολή σε δικαστική συμπαράσταση τρίτων προσώπων προς αποτροπή αντιδικιών μεταξύ αυτών και διαβουλεύσεων για την τύχη του πάσχοντος, το δικαίωμα υποβολής αιτήσεως παύσεως ή αντικαταστάσεως του δικαστικού συμπαραστάτη περιορίζεται μόνον στο εποπτικό συμβούλιο ως όργανο και στο Δικαστήριο αυτεπαγγέλτως (ΑΠ 1103/2005, ΕφΑΘ 1834/2013, ΕφΑΘ 2089/2011, ΕφΠατρ 378/2008 ΝΟΜΟΣ). Περαιτέρω, από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 803 παρ. 2 ΚΠολΔ και 1667 παρ. 1 εδ. α’ ΑΚ προκύπτει ότι στη δίκη για την υποβολή προσώπου σε δικαστική συμπαράσταση, παρέμβαση, τόσο κύρια όσο και πρόσθετη, μπορούν να ασκήσουν μόνο τα πρόσωπα που νομιμοποιούνται να ζητήσουν την υποβολή του προσώπου σε δικαστική συμπαράσταση, δηλαδή, σύμφωνα με τα προαναφερόμενα, ο σύζυγος του πάσχοντος, εφόσον υπάρχει έγγαμη συμβίωση, οι γονείς, τα τέκνα αυτού ή ο Εισαγγελέας (ΜΠρΠειρ 5183/2008 ΑρχΝ 2009,323). Συνεπώς, κανένα άλλο πρόσωπο, έστω και αν τυγχάνει συγγενής του πάσχοντος, όπως επί παραδείγματι ο αδελφός ή ο ανεψιός αυτού, δεν νομιμοποιείται να ασκήσει παρέμβαση στη δίκη υποβολής αυτού σε δικαστική συμπαράσταση (ΑΠ 1103/2005, ΕφΛαρ 286/2009 ΝΟΜΟΣ, ΕφΛαρ 80/2000 Δικογραφία. 2000. 216, Βαθρακοκοίλη, ΚΠολΔ Συμπληρωματικός Τόμος άρθρο 803 αρ.2, σελ. 759, βλ. όμως και Θ. Παπαζήση, Παρέμβαση στην αίτηση του εισαγγελέα για δικαστική συμπαράσταση, Δίκη 2006. 227 επ., Μ. Μαργαρίτης – Ά. Μαργαρίτη, Ερμηνεία Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, τόμος 11, έκδοση 2012, υπό άρθρο 803, σελ. 372, πλαγ. 5). Κατ’ ανάλογη εφαρμογή και σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν, σε δίκη για την παύση ή αντικατάσταση μελών του εποπτικού συμβουλίου, νομιμοποιούμενα προς άσκηση πρόσθετης παρέμβασης πρόσωπα είναι μόνο αυτά που νομιμοποιούνται στην υποβολή αιτήσεως παύσεως ή αντικατάστασεως, ήτοι το εποπτικό συμβούλιο ως όργανο και το Δικαστήριο αυτεπαγγέλτως. Πλην αυτών, κανένα άλλο πρόσωπο δε νομιμοποιείται στην άσκηση πρόσθετης παρεμβάσεως.
Στην προκείμενη περίπτωση, με την από … και με αριθμό κατάθεσης δικογράφου ΓΑΚ …… ΕΑΚ ….. πράξη αυτεπάγγελτης εισαγωγής υπόθεσης της Δικαστού του Δικαστηρίου τούτου, κατόπιν του υπ’αριθμ. πρωτ. … εγγράφου του Εισαγγελέως Πρωτοδικών Αθηνών προς την Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διοίκησης του Πρωτοδικείου Αθηνών, με αφορμή την …. αίτηση του ….., ζητείται να αντικατασταθούν για τους αναφερόμενους σε αυτήν λόγους τα ορισθέντα με την υπ’αριθμ. ….. απόφαση του Δικαστηρίου τούτου, όπως αυτή διορθώθηκε με την υπ’αριθμ. ….. απόφαση αυτού, μέλη του εποπτικού συμβουλίου του υποβληθέντος δυνάμει των ως άνω αποφάσεων υπό πλήρη στερητική δικαστική συμπαράσταση ….., κατοίκου …., οδός καθώς και να ορισθούν μέλη του εποπτικού συμβουλίου οι: 1) … 2) …. και 3) …… Με το εν λόγω περιεχόμενο και αιτήματα, η υπό κρίση αίτηση αρμοδίως, καθ’ ύλην και κατά τόπον, εισάγεται προς συζήτηση ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου, στην περιφέρεια του οποίου βρίσκεται ο τόπος της συνήθους διαμονής του συμπαραστατούμενου, κατά την προκειμένη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας (άρθρα 739, 740 παρ. 1 και 801 ΚΠολΔ), και είναι ορισμένη και νόμιμη, ερειδόμενη στις διατάξεις των άρθρων 1634, 1638 και 1682 ΑΚ, πρέπει επομένως να εξεταστεί ως προς την ουσιαστική της βασιμότητα, απόντος του Εισαγγελέως, του οποίου η παρουσία είναι προαιρετική κατ’ άρθρο 750 ΚΠολΔ και όχι υποχρεωτική για την εξέταση της υπόθεσης [βλ. σχετ. ΑΠ 39/1993 ΑρχΝ (1993).315, ΕφΠειρ 578/2015 ΝΟΜΟΣ, Π. Αρβανιτάκη σε ερμηνεία ΚΠολΔ Κεραμέα/Κονδύλη/Νίκα, υπ’ αριθμ. 750, αριθμ. 1, σελ. 1491] και δεδομένου ότι για το παραδεκτό της συζήτησης της τηρήθηκε η απαιτούμενη προδικασία του άρθρου 748 παρ. 5 ΚΠολΔ με την επίδοση της από 10-01-2022 κλήσεως της Γραμματέως του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών στον αρμόδιο Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών, στον συμπαραστατούμενο, στον δικαστικό συμπαραστάτη, στην αρμόδια κοινωνική υπηρεσία και στα μέλη του εποπτικού συμβουλίου (βλ. αντίστοιχα τα υπ’αριΘμ. …… αποδεικτικά επίδοσης του αρχιφύλακα του Α.Τ. Ηρακλείου Αδάμ Μαρκόπουλου, το υπ’αριΘμ. 165/21-01-2022 αποδεικτικό επίδοσης του υπαρχιφύλακα του Α.Τ. Αμαρουσίου και τα υπ’αριΘμ. … και ….. αποδεικτικά επίδοσης του αρχιφύλακα του Α.Τ. …). Περαιτέρω, υπέρ του Εισαγγελέως Πρωτοδικών Αθηνών ασκήθηκαν παραδεκτά, κατ’ άρθρο 752 παρ. 2 ΚΠολΔ, στο ακροατήριο αυτού του Δικαστηρίου με προφορική δήλωση που καταχωρήθηκε στα πρακτικά της παρούσας συνεδρίασης, πρόσθετες παρεμβάσεις από τους: 1) …., 2) … και 3) …, πλην όμως, σύμφωνα και με όσα αναφέρθηκαν στην ως άνω μείζονα πρόταση, οι παρεμβάσεις αυτές πρέπει να απορριφθούν ως απαράδεκτες. Και αυτό, αφενός μεν διότι ο Εισαγγελέας Πρωτοδικών Αθηνών δεν αποτελεί διάδικο μέρος στην παρούσα δίκη ώστε να μπορεί να ασκηθεί υπέρ αυτού πρόσθετη παρέμβαση (αρθ. 80 ΚΠολΔ), καθώς δεν υπέβαλε ο ίδιος την αίτηση αντικατάστασης, δε θα μπορούσε άλλωστε, αλλά απλά γνωστοποίησε στο δικαστήριο την περίπτωση για να κρίνει το τελευταίο εάν θα ενεργήσει αυτεττάγγελτα και να διατάξει την εισαγωγή της υπόθεσης προς συζήτηση με πράξη του, όπως και έγινε, αφετέρου δε, ελλείψει ενεργητικής νομιμοποίησης των παρεμβαινόντων, οι οποίοι δεν περιλαμβάνονται στα περιοριστικώς αναφερόμενα στο νόμο πρόσωπα που μπορούν να υποβάλουν αίτηση αντικατάστασης μελών του εποπτικού συμβουλίου, σύμφωνα και με τα προεκτεθέντα. Πρέπει, δε, να σημειωθεί ότι παρά την απόρριψη των προσθέτων παρεμβάσεων ως απαράδεκτων, τα αποδεικτικά μέσα, που επικαλούνται και προσκομίζουν οι προσθέτως παρεμβαίνοντες, θα ληφθούν υπόψη από το παρόν Δικαστήριο, στο πλαίσιο του ανακριτικού συστήματος και της ελεύθερης απόδειξης (άρθρο 744 ΚΠολΔ), που ισχύει στη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας (ΑΠ 131/2009 ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 2228/2007 ΝΟΜΟΣ).